معرفی رادیو آموزش فیزیک از فهم 0 تا شهود ، اینجا، صدای تجربه، اندیشه و شهود یک نسل از معلمان فیزیک ایران شنیده میشود…
رادیو آموزش فیزیک چیست؟
مدتها بود در دل خودم این خواسته را داشتم که محتوای آموزشیام را فقط بهصورت نوشتاری ارائه ندهم، بلکه آن را بهصورت شنیداری نیز منتقل کنم؛ صدایی صمیمی، بدون واسطه و پر از تجربه. از این رو، پروژهای را آغاز کردم که سالها در ذهنم شکل گرفته بود: رادیو آموزش فیزیک.
این بخش از سایت PHY20 جاییست که مفاهیم فیزیکی با زبان ساده، لحن گرم و بیانی قابل لمس، از دل کلاسها و تجربههای واقعی تدریس، به گوش شما خواهد رسید. ما در رادیو آموزش فیزیک تلاش میکنیم آموزش صرف را به تجربهای انسانی تبدیل کنیم.
چرا رادیو آموزش فیزیک؟ چرا صدا؟
فیزیک فقط مجموعهای از فرمولها و نمودارها نیست. فیزیک یعنی دیدن دوبارهی جهان. یعنی پرسیدن، تعجب کردن، کشف کردن.
و چه راهی بهتر از صدا برای انتقال این حس؟
ما صدا را انتخاب کردیم، چون صدا حامل معناست؛ حامل حالوهوا، صداقت و روایت.
چرا من اینجا هستم؟
من اینجا هستم تا فیزیک را فقط درس ندهم، بلکه آن را زندگی کنم.از آزمایشگاه های فیزیک در 3 دهه مختلف ایران سخن خواهم گفت. از اتاق هایی که کلاس درس فیزیک شدند و از آزمایشگاه هایی که انباری شدند سخن خواهم گفت. شما در این مسیر با فردی همراه هستید که نگاه بزرگی برای تولید علم در ایران داشته است و دانش آموزان فراوانی را تربیت کرده است.
تاکنون کجاها بوده ام؟
سه دهه در کلاسهای مختلف، از جنوب شهر تا شمال، از مدارس معمولی تا مدارس خاص، با نوجوانانی مواجه بودهام که با واژه «فیزیک» غریب بودند. اما وقتی با هم صحبت میکردیم، وقتی فیزیک را به زبان زندگی گفتم، دیدم که چطور آن ترس به علاقه تبدیل شد. البته تاکنون اینجا نبوده ام!
در این سالها در دبیرستان، هنرستان، متوسطهی اول و دوم حتی در دوران کرونا تدریس کردهام. در هر فرهنگ، در هر مدرسه، مهمترین تلاشم این بوده که فیزیک را قابل لمس و فهمپذیر کنم.
اینجا چه چیزی خواهید شنید؟
فایلهایی که در رادیو آموزش فیزیک میشنوید گاهی آموزشیاند، گاهی تأملبرانگیز، گاهی هم داستانمحور. هدف ما فقط یاد دادن نیست، بلکه انتقال تجربه است. تجربهای که در آن آموزش با شهود، طنز، روایت و حتی گاه فلسفه ترکیب میشود.
از مفاهیم پایهی فیزیک گرفته تا موضوعاتی مانند «فیزیک و سینما»، «فیزیک و فلسفه»، یا «فیزیک در زندگی روزمره» همه در رادیو جای خواهند داشت.
دعوت به مشارکت در رادیو آموزش فیزیک
ما به شنوندگانمان تنها به چشم مخاطب نگاه نمیکنیم. رادیو آموزش فیزیک فضاییست برای گفتوگو. اگر شما هم تجربه، ایده یا صدایی برای گفتن دارید، ما مشتاق شنیدن آن هستیم.
میتوانید فایلهای صوتی خود را برای ما ارسال کنید. اگر محتوای شما با اهداف ما همسو باشد، آن را با نام خودتان منتشر میکنیم. اینجا خانهی صداهایی است که بهجای حفظ کردن، فهمیدن را انتخاب کردهاند.
از این به بعد…رادیو آموزش فیزیک
برای دنبالکردن اپیزودهای جدید، سری به بخش «رادیو» در سایت PHY20 بزنید. بهمرور، مجموعهای پویا و زنده از اپیزودها در اختیار شما خواهد بود.
رادیو آموزش فیزیک فقط بخش تازهای از سایت نیست، بلکه روشی تازه برای آموزش، ارتباط و اندیشهورزی است.
سخن آخر در رادیو آموزش فیزیک
من، معلمی هستم با سی سال سابقهی تدریس فیزیک در محیطهای آموزشی مختلف. اکنون، آن تجربهها را به زبان صدا با شما انتشار می دهم.
فصل یکم – رادیو آموزش فیزیک
فایل یکم – هدف آموزش فیزیک | رادیو آموزش فیزیک
فایل دوم – ارکان آموزش فیزیک |
فایل سوم – سناریوی آموزش فیزیک |
فایل چهارم – دشواری های اجتماعی آموزش فیزیک |
فایل پنجم – شکست ها و موفقیت ها در آموزش فیزیک |
فایل ششم – گزارش یک معلم فیزیک |
فایل هفتم – هوش یا خرد؟ کدام را آموزش می دهیم؟|
فایل هشتم – عادتها و باورها در زندگی |
فایل نهم – نقد و بررسی آزمایش تصویر ذهنی |
فایل دهم- آشنایی با فلسفه علم |
فایل یازدهم- از باورها تا فراشناخت |
فصل دوم – رادیو آموزش فیزیک
سلام به شما شنوندگان عزیز رادیو آموزش فیزیک!
در این اپیزود از فصل دوم، سفری داریم به دنیای شناخت و حل مسئله.
فایل دوازدهم – چرا فیزیک در ایران؟|
فایل سیزدهم – دستگاه فلسفی ذهنی یادگیرندگان فیزیک |
فایل چهاردهم – چند دستگاهی | بازتابی از ترس فروریختن دستگاه فلسفی ذهن یادگیرندگان
فایل پانزدهم- ساختن دستگاه فلسفه ذهنی برای یادگیرندگان فیزیک |
فایل شانزدهم – ارزشیابی درست بودن دستگاه فلسفی ذهن یادگیرندگان فیزیک |
در نمونه فیلم زیر که در سال 1403 در دبیرستان شاهد مبشر منطقه شش تهران فیلمبرداری شده است ، طرز ساختن و ارزشیابی یک دستگاه فلسفی ذهنی در مبحث چگالی آموزش داده می شود و به صورت شهودی ، انواع جعبه ابزارهای ذهنی دانش آموزان در این مبحث به چالش کشیده می شود. از دانش آموز گرامی آقای رضایی جهت این آزمایش تشکر می شود. نارنگی را نیز چند نفر از دانش آموزان هدیه دادند!!!!…که از آنها نیز سپاسگزاری می شود….در زمان فیلمبرداری قیمت هر عدد نارنگی 5 هزار تومان بود.
فایل هفدهم – جعبه ابزار ذهنی یادگیرندگان فیزیک
فایل هجدهم – نمونه استدلال های خنثی سازی در آموزش فیزیک
فایل نوزدهم – اصول 5 گانه شناختی حل مساله ردیش
اپیزود ۱۹: مدلهای شناختی حل مسئله – از نگاه جو ردیش
مدت: حدود ۱۸ دقیقه
محور بحث ما، نوشتههای پروفسور جو ردیش هست؛ استاد برجسته آموزش فیزیک.
برساختگرایی
از نگاه ردیش، یادگیری مفاهیم فیزیکی زمانی اتفاق میافتد که دانشآموز بهصورت فعال معنا را در ذهن خودش بسازد.
در رادیو آموزش فیزیک بارها اشاره کردهایم که انتقال صرف اطلاعات، کافی نیست.
زمینه و بافت
فهم یک مسئلهی فیزیکی، به بافت ذهنی و موقعیت مسئله بستگی دارد.
دانشآموز وقتی با مسئلهای آشنا یا ملموس روبرو شود، راحتتر آن را تحلیل میکند.
تغییر مدل ذهنی
ردیش تأکید میکند که بسیاری از دانشآموزان با مدلهای نادرست وارد کلاس فیزیک میشوند.
هدف آموزش، تغییر این چارچوبهای ذهنی است.
این دقیقاً همان چیزیست که در رادیو آموزش فیزیک بهدنبال آن هستیم.
تفاوتهای فردی و شخصیت
برخی دانشآموزان تصویری فکر میکنند و برخی الگوریتمی.
شناخت این تفاوتها، کلید موفقیت در آموزش فیزیک است.
یادگیری اجتماعی
از نظر ردیش، حل مسئله فرایندی اجتماعی هم هست.
مشارکت در گروه، شنیدن نظرات دیگران و اصلاح ذهنی، بخشی از یادگیری است.
چیزی که بارها در رادیو آموزش فیزیک بر آن تأکید کردهایم.
جمعبندی
اگر میخواهیم دانشآموزی فیزیک را عمیق بیاموزد، باید به ذهن او احترام بگذاریم.
در رادیو آموزش فیزیک تلاش کردهایم تا نگاهی انسانیتر و شناختیتر به آموزش داشته باشیم.
تا اپیزود بعدی، بدرود!
پنج اصل کلیدی که میتوانند یادگیری فیزیک را از سطح فرمولمحور به درک عمیق و شهودی ارتقا دهند:
- برساختگرایی
- زمینه و بافت
- تغییر مفهومی
- یادگیری اجتماعی
- شخصیت و دیدگاه یادگیرنده
«رادیو آموزش فیزیک فیبیست، مجموعهای برای ثبت تاریخ شفاهی شناختی آموزش فیزیک ایران است؛ روایتی شخصی، صادقانه و عمیق از تجربهی یک معلم در دل کلاسها و آزمایشگاهها…»
یکی از شنوندگان در فرانسه نوشت:
«تو داری تاریخ شفاهی شناختی آموزش فیزیک ایران رو ثبت میکنی…»
این جمله از ذهنم بیرون نمیره… و شاید دقیقترین توصیف کاری باشه که در این پادکست انجام میدم.
