
فیبیست
نمای بزرگ
گرفت ماه یکی از پدیده های بسیار زیبای آسمان است که از حرکت ماه به دور زمین به وجود می آید. این پدیده هنگامی اتفاق می افتد که به ترتیب، ماه، زمین و خورشید علاوه بر اینکه هم راستا می شوند، هم خط نیز می شوند. در این حالت، ماه در سایه زمین رفته و رنگ آن به قرمزی یا سرخی تیره و یا قهوه ای تیره می گراید. گرفت کلی ماه از هزاران سال قبل مورد توجه مردم قرار داشته است و مردم با نگاه کردن به آن توانسته بودند، با توجه به اینکه سایه زمین بر روی ماه خط راست نبود بلکه قوسی از دایره بود، کروی زمین را اثبات کنند.
نمای سرخ ماه
علت سرخ یا نارنجی دیده شدن پشت ماه در زمان خسوف (ماهگرفتگی) مربوط به نور خورشید و جو زمین است. وقتی ماه وارد سایه زمین میشود (سایه مرکزی یا «Umbra»)، دیگر نور مستقیم خورشید به ماه نمیرسد و ماه در تاریکی نسبی قرار میگیرد.
نور خورشید هنگام عبور از جو زمین پراکنده میشود. نور آبی بیشتر پراکنده میشود و در فضا پخش میشود (به همین دلیل آسمان روز آبی دیده میشود)، اما نور قرمز و نارنجی کمتر پراکنده شده و مستقیمتر از اطراف زمین عبور میکند.
این نور قرمز و نارنجی که از جو زمین عبور کرده، به ماه میرسد و آن را در زمان خسوف به رنگ سرخ یا مسی نشان میدهد. به زبان ساده، پشت ماه در خسوف نور مستقیم خورشید قطع است، اما نور قرمز پراکنده شده در جو زمین ماه را روشن و سرخرنگ میکند.
💡 به این پدیده«ماه خونین» (Blood Moon) گفته میشود.
گرفت ماه یا ماهگرفتگی
گرفت ماه یکی از پدیدههای بسیار زیبای آسمان است که از حرکت ماه به دور زمین به وجود میآید.
این پدیده هنگامی اتفاق میافتد که به ترتیب، ماه، زمین و خورشید علاوه بر اینکه همراستا میشوند،
همخط نیز میشوند. در این حالت، ماه در سایه زمین رفته و رنگ آن به قرمزی، سرخی تیره یا قهوهای تیره میگراید.
گرفت کلی ماه از هزاران سال قبل مورد توجه مردم قرار داشته است.
مردم با نگاه کردن به آن توانسته بودند، با توجه به اینکه سایه زمین بر روی ماه خط راست نبود بلکه قوسی از دایره بود،
کروی بودن زمین را اثبات کنند. همچنین قطر زمین را نیز با توجه به قوس زاویهای سایه زمین بر روی ماه تعیین کنند.
امسال نیز ماهگرفتگی کامل در ایران، در روز
یکشنبه 16 شهریور 1404 به وقوع میپیوندد.
اینکه گفته میشود ماهگرفتگی کلی قبلی در پنجم مرداد 1397 اتفاق افتاده و پس از هفت سال مجدد در ایران رخ میدهد،
به این معنا نیست که در جای دیگر اتفاق نیفتاده است؛ بلکه در ایران یا به صورت جزئی بوده یا قابل رویت نبوده است.
مشخصات گرفت کلی ماه در ایران (یکشنبه 16 شهریور 1404)
- ساعت 18:57: ماه وارد نیمسایه زمین میشود.
- ساعت 19:57: ماه به سایه زمین وارد میشود.
- ساعت 21:02: ماه کاملاً در سایه زمین قرار گرفته و گرفت کلی آغاز میشود.
- ساعت 21:41: اوج گرفت است.
- ساعت 22:23: ماه شروع به خارج شدن از گرفت کلی میکند.
- ساعت 23:26: ماه از سایه زمین به نیمسایه وارد میشود.
- ساعت 00:25 بامداد دوشنبه: ماه بهطور کامل از نیمسایه خارج و گرفت ماه پایان میپذیرد.
امیدوارم همه فرصت داشته باشند تا از مشاهده این گرفت ماه لذت ببرند.
همچنین میتوانید از این پدیده زیبا با گوشیهای همراه خود عکس و فیلم تهیه کنید.
🖋 غلامحسین رستگارنسب